Tegoroczny Nobel z fizyki przyznany za badania nad klimatem i innymi systemami złożonymi
5 października 2021, 11:04Królewska Szwedzka Akademia Nauk ogłosiła, że tegoroczna Nagroda Nobla z fizyki została przyznana za wkład w zrozumienie złożonych systemów fizycznych. Połową nagrody podzielą się Syukuro Manabe i Klaus Hasselmann za fizyczne modelowanie klimatu Ziemi, obliczenie jego zmienności i wiarygodne przewidzenie procesu ocieplania się. Druga połowa trafi do Giorgio Parisiego za odkrycie współzależności nieuporządkowania i fluktuacji w systemach fizycznych, od skali atomowej po planetarną.
Mural i hotel dla pszczół w jednym
4 października 2021, 12:07Na ścianie obok Centrum Dydaktyczno-Naukowego Uniwersytetu Przyrodniczego we Wrocławiu odsłonięto mural. Powstał w ramach obchodów 70-lecia uczelni. Ma być nie tylko edukacyjną ilustracją, ale i hotelem dla pszczół murarek. Stworzył go wrocławski artysta Wojciech Kołacz (Otecki).
Austria: podczas wykopalisk osady pradziejowej odkryto unikatową złotą misę z motywem słońca
1 października 2021, 12:43Podczas wykopalisk w pradziejowej osadzie w Ebreichsdorfie w Austrii odkryto zdobioną motywem słońca złotą misę sprzed ponad 3 tysięcy lat. W pobliżu archeolodzy znaleźli także liczne przedmioty z brązu. Kierownik wykopalisk, dr Michał Sip z firmy Novetus, wyjaśnia, że było to miejsce kultu.
Strefy VIP w starożytnym amfiteatrze w Pergamonie
27 września 2021, 10:17Podczas wykopalisk 1800-letniego amfiteatru w Pergamonie natrafiono na prywatne siedzenia z wygrawerowanymi nazwiskami. Jak tłumaczą archeolodzy, odkryte niedawno "obszary VIP" przypominają dzisiejsze sekcje z miejscami w lożach.
DNA zdradza, skąd pochodzili Etruskowie
27 września 2021, 09:41Etruskowie od dawna fascynują badaczy. Tajemniczy sąsiedzi i rywale Rzymu, który rozwinęli wysoką cywilizację, osiągnęli mistrzostwo w metalurgii i posługiwali się nieindoeuropejskim językiem wciąż są przedmiotem sporów i badań naukowych. Teraz naukowcom z Niemiec, Włoch, USA, Danii i Wielkiej Brytanii udało się zbadać DNA osób powiązanych kulturowo z Etruskami i rzucić nieco światła na ten fascynujący lud.
Wiemy, dlaczego stare masywne galaktyki przestały tworzyć nowe gwiazdy
24 września 2021, 08:17Naukowcom z University of Massachusetts w Amherst udało się rozwiązać jedną z podstawowych zagadek astronomii, na którą odpowiedzi szukano od lat. Dzięki ich pracy, opublikowanej na łamach Nature, wiemy, dlaczego niektóre z najstarszych i najbardziej masywnych galaktyk bardzo szybko przestały być aktywne i nie pojawiają się w nich już nowe gwiazdy.
Instalacja artystyczna spopularyzuje idee fizyki kwantowej
24 września 2021, 05:28„Light Travel” to tytuł projektowanej właśnie instalacji artystycznej dr Karoliny Wojnowskiej-Paterek, architektki z Uniwersytetu Mikołaja Kopernika. Projekt z dziedziny „art and science”, którego celem jest popularyzacja idei fizyki kwantowej przez sztukę, realizuje z mężem, prof. Tomaszem Paterkiem z Uniwersytetu Gdańskiego. Jak podkreśla twórczyni, nowa instalacja zilustruje przebywanie w dwóch miejscach jednocześnie - fundament fizyki kwantowej.
Pokój jak ładowarka bezprzewodowa. Naładujemy smartfon w dowolnym punkcie mieszkania?
23 września 2021, 08:30Systemy bezprzewodowego ładowania uwalniają nas od kabli i konieczności pamiętania, gdzie zostawiliśmy ładowarkę. Wciąż jednak musimy mieć dostęp do maty czy stacji ładującej, a komercyjnie dostępne systemy zwykle ograniczają się do możliwości bezprzewodowego ładowania smartfonów czy szczoteczek elektrycznych. Jednak na Uniwersytecie Tokijskim powstał system, który pozwala na bezpieczne ładowanie urządzeń w dowolnym miejscu pomieszczenia
Budując sieć gazową, natrafili na zawiniątka grobowe sprzed kilkuset lat
21 września 2021, 12:38Podczas układania sieci gazowej w miejscowości Chilica, która leży na południe od stolicy Peru Limy, odkryto zadaszenie wykonane z drzewa huarango (Prosopis pallida). Po wstrzymaniu prac budowlanych archeolodzy natrafili na zawiniątka grobowe sprzed ok. 700-800 lat. Zespół z firmy Cálidda wspomina też o ofiarach z kukurydzy, ceramiki oraz instrumentów muzycznych (siku).
Kolejne dowody wskazują, że znaleziono miasto zniszczone przez meteoryt
21 września 2021, 09:05Około 1650 r. p.n.e. na południu Doliny Jordanu istniało wielkie miasto. Był to największy ośrodek południowego Lewantu. Miasto było 10-krotnie większe od Jerozolimy i 5-krotnie większe od Jerycha. To było niezwykle ważne miejsce. Znaczna część obrazu kulturowego tego obszaru kształtowała się właśnie tutaj, mówi emerytowany profesor James Kennett. Niedługo potem historia miasta gwałtownie dobiegła końca.
